اگر حتی نشست و برخواستی در پایگاه های بسیج داشته باشید حتما طرح حلقه های صالحین را شنیده اید.طرحی که به مدد پیگیری و اصرار فرماندهان ارشد سپاه به یکی از راهبردهای بسیج مبدل گشته است.این طرح  یکی از برنامه های اصلی بسیج و معیاری جهت سنجش رده ها و پایگاه های بسیج می باشد.و شاید گزاف نباشد که اصرار بر این است که کلیه ی فعالیت ها و خدمات بسیج حول محور حلقه های صالحین باشد.

طرح حلقه های صالحین را باید  یکی از بهترین طرح ها و راهبردهای بسیج از بدو تاسیس تا به حال دانست.

در این طرح حلقه ای شامل اعضای بسیج تشکیل می شود.حلقه ای که باید قشری متناسب با یکدیگر گرد هم آیند و یک نفر مسئول حلقه که نسبت به سایر اعضا از رتبه ی علمی و معرفتی بالاتری باشد تصدی این حلقه را بر عهده میگیرد.در این حلقه  مباحثی متناسب با اعضای آن ،مطرح و حول آن بحث و گفتگو صورت میگیرد و در پایان مباحث جمع بندی می شود.هر چند که در کنار ارائه ی این مباحث خواه نا خواه متناسب با افرادی که گرد هم آمده اند برنامه های متنوعی تدارک دیده خواهد شد.

پیش از این بسیاری از پایگاه های بسیج به جز برنامه های ابلاغی ،برنامه ی مدون و خاصی برای اعضای خود نداشتند و در نتیجه بسیاری از امکانات اعم از نیروی انسانی و مادی هرز میرفتند و به هیچ عنوان آنچنان که باید بازدهی مورد انتظار صورت نمیگرفت.همچنین در این فضا بسیاری از نخبگان علمی به کار گرفته نمیشدند.و مهمتر از همه  در اغلب پایگاه های بسیج هیچ طرح و برنامه ی مدونی جهت پرورش انسان هایی انقلابی دیده نشده بود.و هرچه بود فعالیتهای لحظه ای ،جسته گریخته و بدون برنامه بود.(هر چند که نباید منکر تاثیر همین برنامه ها بود) و اینچنین فعالیت در زمان کنونی با جنگ نرم همه جانبه ای که به خصوص نسل جوان  را هدف گرفته اند جوابگو نبوده و نخواهد بود.لذا ارائه ی طرحی برای پرورش انسان های با بصیرت انقلابی نا گزیر به نظر می رسید.

این طرح از چند زاویه قابل بررسی است اما قبل از آن مقدمتا ذکر چند نکته ضروری به نظر میرسد.

1)یقینا بزرگترین تشکل مردمی ایران ،بسیج می باشد از این رو هر طرحی که در این مجموعه انجام گیرد اهمیتی به سزا پیدا میکند حال آنکه این طرح یک راهبرد اساسی و اینچنین فراگیر باشد اهمیتی صد چندان پیدا خواهد کرد.

2)یکی از حساسیت های هر طرح و کار نسبت به موردی است که با آن کار میشود.برای مثال وقتی کارگر ساختمانی با آجر سر و کار دارد در صورت شکستن یک آجر خسارت چندانی وارد نخواهد شد.همین حالت را برای یک زرگر که ابزار کارش طلا باشد را مقایسه کنید.و حال اگر مخاطب شما انسان باشد.

3)برای طرحی در این ابعاد هزینه های فراوانی صرف خواهد شد.هزینه هایی اعم از مادی و معنوی.شاید گزاف نباشد که بگوییم میلیون ها ساعت در این طرح ظرف یکسال صرف خواهد شد .

4)هرچه یک طرح گسترده تر باشد هر قوت و ضعفی در آن، دامنه ای گسترده تر خواهد داشت.پس گزاف نخواهد بود اگر گفته شود تبعات مثبت و منفی این طرح دامنه ای به گستردگی تمام جامعه خواهد داشت.

پس شکی باقی نمی ماند که این طرح ازچه اهمیتی برخوردار است.و آسیب شناسی و بررسی این طرح نیز به طریق اولی.

 

1)از آنجا که این طرح مربی محور می باشد انتخاب مسئول حلقه بسیار اهمیت خواهد داشت.مسئولین حلقه باید به لحاظ اخلاقی  وعلمی مرتبتی متناسب با حلقه داشته باشند.جذب نخبگان علمی در این امر بسیار راهگشا خواهد بود.

2)حیطه و وظایف مسئول حلقه باید کاملا مشخص باشد.به خصوص در عرصه ی فعالیت در حوزه ی نوجوانان این امر اهمیتی به سزا پیدا خواهد کرد.مسئول حلقه در حوزه هایی که تخصص ندارد و یا احتمال تبعات منفی میدهد به هیچ عنوان نباید ورود پیدا کند.همواره باید به یاد داشته باشیم که مخاطب ما انسان است.انسانی که بسیار حساس است.به خصوص در نوجوانی.

3)آموزش مسئولین حلقه ،حلقه ی گمشده این طرح به نظر می رسد.همواره باید مسئول بالا دستی نسبت به آموزش مسئولین حلقه متناسب با مخاطب آن عمل کند.نیاز سنجی مباحث مخاطب،منابع دسترسی به مباحث،نحوه ی ارائه ی مطالب،مهارت مدیریت حلقه و...از مهمترین آموزش هایی است که باید به طور مستمر صورت گیرد.

4)نگاه کوتاه مدت به این طرح از آفات و پاشنه آشیل آن می باشد.باید نگاه به طرح بلند مدت باشد تا برای مراحل مختلف سنی مخاطب برنامه ای مدون داشت.

5)در چنین طرحی باید نگاه همه جانبه به طرح داشت و نباید به صورت سطحی و گذرا از آن عبور کرد و تمام نکته ها و ظرفیت ها و مباحث آن مورد توجه قرار گیرد.

6)مباحث مطرح شده،مسئول حلقه،نوع ارائه،زمان و مکان تشکیل حلقه و...باید متناسب با مخاطب صورت گیرد.باید از کودک و نوجوان گرفته تا اساتید حوزه و دانشگاه هر کدام به فراخور خود در این طرح به کارگیری شوند.

7)کثرت گرایی به جای کیفیت گرایی از آفاتی است که به شدت این طرح را تهدید میکندو حتی تا حدودی دامن گیر آن شده است.

8)متاسفانه باید گفت که این طرح دچار آفت عظیم گزارش گرایی شده است.گزارش هایی که حتی به واقعیت نزدیکی ندارد  و متاسفانه عمده ی این امر به خاطراصرار فراوانی است که از سمت مسئولین به رده ها تحمیل می شود.علاوه بر اینکه این امردروغ سازمانی را گسترش میدهد نگاه و چشم اندازی غیر واقعی از وضع موجود به مسئولین ارائه میکند.نیکوست که به جای اصرار بی جا،رده ها نسبت به این طرح توجیه شده تا با رغبت و میل به سمت آن حرکت کنند.همچنین باید به جای ایده آل گرایی واقع گرا بود.

9) گاهی برای این حلقات سرگروه های ضعیفی انتخاب می شود . یا سرگروه های خوبی که در ادامه ، این حلقات باعث پسرفت علمی و اخلاقی آنان می شود . سرگروه به متربی خود وابسته می شود . یعنی به او محبت افراطی پیدا می کند . یا خیال می کند که چون او انتخاب شده پس حتما انسان کاملی است و مغرور می شود و این جدا بسیار مضر است . 

 بردست همه ی بسیجیانی که خالصانه  در این طرح میکوشند بوسه زده و آرزوی توفیق برای همه ی آنها دارم.


در پایان از شما دعوت می کنم که به یکی از طرح هایی که بنده پارسال آن را طراحی کرده ام نگاهی بیندازید :

رط